De Klusbakfiets Amsterdam

In deze maand die start met de nationale klimaatweek wil ik graag wat meer aandacht besteden aan energiebesparing; de warmtepomp. Toen de warmtepomp voor het eerst in beeld kwam als alternatieve manier om je huis van warmte te voorzien, zette veel mensen hun hakken in het zand. De aanschaf van een warmtepomp loopt namelijk al snel in de duizenden tot tienduizenden euro’s. Maar de klimaatplannen van de overheid zijn duidelijk: huizen moeten in rap tempo van het gas af en nieuwbouwwoningen worden sowieso opgeleverd zonder aansluiting op het gasnet. 

Toch zien steeds meer mensen dat het verduurzamen van de woning ook echt veschil kan maken. Niet alleen voor het klimaat, dat gelukkig bij vele wel meer op het netvlies is gaan staan. Een warmtepomp zorgt voor 25%  tot 55% minder COâ‚‚-uitstoot. En sinds de laatste ontwikkelingen gaan we merken dat de energieprijzen de pan uit gaan rijzen. Een mooi moment om toch wat aandacht aan de warmtepomp te besteden. 

Hoe werkt dat nou, zo’n warmtepomp
Een warmtepomp is een manier om je huis te verwarmen zonder aardgas. Het apparaat haalt warmte uit de lucht, het grondwater of de bodem. Dit kost veel minder stroom dan bij traditioneel verwarmen. Je zou kunnen zeggen dat een warmtepomp als een omgekeerde koelkast werkt. Een koelkast geeft warmte af om de binnenkant koud te houden. Een warmtepomp haalt juist warmte van buiten naar binnen en gebruikt dat om een woning en sanitair water te verwarmen.

Globaal wordt er onderscheid gemaakt tussen twee soorten warmtepompen: een volledig elektrische warmtepomp (all-electric) en een hybride warmtepomp. De hybride warmtepomp is altijd een lucht-water warmtepomp. De elektrische warmtepompen kennen op hun beurt verschillende variaties waarbij de water-water warmtepomp en de grond-water warmtepomp de meest gebruikelijke zijn.

Wat past er bij jouw woning?
Daar valt helaas niet gelijk een antwoord op te geven omdat dit afhangt van het type huis waarin je woont. Wat voorop staat is dat een goed geïsoleerd wel een voorwaarde is voor een warmtepomp; hoe beter geïsoleerd, hoe minder warmte je verliest en hoe minder hard de warmtepomp hoeft te werken. Woningen die in of na 1995 zijn gebouwd, zijn meestal goed geïsoleerd. 

Een elektrische warmtepomp vraagt net wat meer isolatie dan een hybride warmtepomp . De units zijn bij elektrische warmtepompen groter en dus is de kans op warmteverlies bij slechte isolatie ook groter.  

Voor een all-electric warmtepomp heb je meer ruimte nodig binnenshuis dan bij een hybride variant. Er moet plek zijn voor de binnenunit, een buffervat en een boiler. Houd hier dus wel rekening mee.

De investering voor een warmtepomp
Het kostenplaatje hangt af van het type en de aanbieder. Vereniging Eigen Huis heeft berekend dat een hybride pomp een stuk goedkoper is dan de all-electric varianten, meestal tussen de €6.000 en € 8.500. Bij een all-electric luchtwarmtepomp moet je denken aan €8.000 tot €16.000 en een all-electric bodemwarmtepomp kan zelfs uiteenlopen van €10.000 tot €25.000. Met name dat laatste is een flinke investering omdat er geboord moet worden naar grondwater. 

Subsidie
De bedragen voor het aanschaffen van een warmtepomp lijken enorm. Gelukkig leven we in een land waar er ook ondersteuning is in duurzame project, zo ook voor de waterpomp.
Het subsidiebedrag dat je kunt ontvangen is afhankelijk van het type pomp dat je aanschaft. Voor een hybride warmtepomp (op buitenlucht) is tussen de € 1.950 tot €3.000 subsidie beschikbaar. Voor een volledige lucht-water-warmtepomp is dat € 1.950 tot €3.750 en voor een grond-water warmtepomp start het subsidiebedrag bij € 3.750 tot maximaal €5.100. Hier vind je meer informatie over de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) van de Rijksoverheid. 

Voordelen
Als je eenmaal een warmtepomp hebt geïnstalleerd, dan zijn de voordelen ervan legio. Om te beginnen scheelt het in de energiekosten. Milieu Centraal berekent dat je tussen de 300 en 760 euro per jaar goedkoper uit kunt zijn.  Combineer je een all-electric warmtepomp met zonnepanelen dan kun je de kosten nog meer omlaag krijgen of zelfs aan de opgewekte stroom verdienen. De totale terugverdientijd van een warmtepomp wordt geschat tussen de 7 en 15 jaar, afhankelijk van het soort warmtepomp.

Naast de COâ‚‚-besparing en de lagere energierekening, heeft een warmtepomp nog een aantal andere voordelen. Een warmtepomp is veilig (geen apparaat met gas meer in je huis), je hebt geen schoorsteen meer nodig, een warmtepomp is uitermate onderhoudsarm en kan in sommige gevallen ook dienen als koeling bij (te) hoge binnentemperaturen. 

Klaar voor de overstap? 
Voor je direct naar een installateur rent besef je dan dat er best wat komt kijken bij de overstap naar een warmtepomp, vooral als je een bestaande woonsituatie wilt wijzigen. Dan moet je een grote eenmalige investering doen, eventueel aanvullende isolatiewerkzaamheden verrichten en verandert de manier waarop je huis wordt verwarmd totaal. De meeste mensen nemen dan ook geen warmtepomp om snel geld te besparen, maar doen dit in de regel voor het klimaat, met de wetenschap dat ze de kosten uiteindelijk terugverdienen. 

Vooralsnog is het dus nog niet voor iedereen weggelegd maar het is verstandig om je alvast goed te informeren over de verschillende mogelijkheden om van het gas af te gaan.